Pomimo tego, że występuje stosunkowo często, u większości dzieci zanika samoistnie. Przerośnięty migdał gardłowy daje niespecyficzne objawy i może być zdiagnozowany wyłącznie przez lekarza laryngologa. W gabinecie warto pojawić się, tym bardziej że nieleczony może być przyczyną poważnych powikłań. Czy trzeci migdał u dzieci należy wyciąć?
Trzeci migdał, czyli migdał gardłowy – czym jest?
Trzeci migdał, zwany również migdałem gardłowym, jest umiejscowiony na tylnej ścianie gardła, nad migdałkami podniebiennymi i za podniebieniem miękkim i stanowi część układu odpornościowego. Pomiędzy 1 a 3 rokiem życia powiększa się systematycznie, osiągając maksymalną wielkość około 8. roku życia. Migdała gardłowego, również po szerokim otwarciu ust nie da się zobaczyć – może to zrobić wyłącznie lekarz korzystający z lusterka laryngologicznego lub endoskopu.
Do czego może prowadzić patologiczny przerost trzeciego migdała u dzieci?
Przerost trzeciego migdała u dzieci najczęściej jest kojarzony z obniżoną drożnością nosa, wymuszającą oddychanie przez otwarte usta. Tymczasem może prowadzić do wystąpienia uciążliwych powikłań – zaburzeń mowy (mowa nosowa) i oddychania (m.in. nieregularnego oddychania w trakcie snu, nocnych dławień, bezdechów i/lub mocnego pocenia), upośledzenia węchu i trąbki Eustachiusza, nawrotowego i ostrego wysiękowego zapalenia ucha środkowego, nawracającego zapalenia zatok oraz chrapania, wad zgryzu i zaburzeń rozwoju fizycznego (w tym – niedoborów masy ciała i wzrostu).
Leczyć czy usunąć? Przerost trzeciego migdała u dzieci a uniknięcie powikłań
Część powikłań, będąca konsekwencją przerostu trzeciego migdała u dzieci, jest odwracalna, a nierzadko powiększenie migdała gardłowego ustępuje samoistnie lub po zastosowaniu leczenia zachowawczego. W sytuacji, kiedy dochodzi do zmian utrwalonych, konieczne może być usunięcie trzeciego migdała (adenotomia). Adenotomię należy rozważyć wówczas, gdy przerostowi migdała gardłowego towarzyszy jeden z poniższych objawów:
- stałe oddychanie przez usta, trwające powyżej trzech miesięcy,
- bezdechy nocne, utrzymujące się przez okres co najmniej trzech miesięcy,
- niedrożność trąbki słuchowej, będąca przyczyną nawracającego zapalenia ucha środkowego lub wysięk w uchu środkowym,
- przewlekłe i odporne na standardowe leczenie zapalenie trzeciego migdała,
- niedosłuch będący konsekwencją blokady ujść trąbek słuchowych.