Katar, nazywany też nieżytem nosa, jest dolegliwością, która bardzo często występuje u dzieci, szczególnie wczesną wiosną i w okresie jesienno-zimowym. Ma to związek przede wszystkim z niedojrzałością układu odpornościowego i wynikającą z niej podatnością na infekcje. Im młodszy pacjent, tym częściej występuje u niego nieżyt nosa. Jak zatem poradzić sobie z katarem u dziecka, gdy dolegliwość już się pojawi?
Spraye do oczyszczania nosa i aspiratory
Oczyszczanie nosa pozwala pozbyć się zalegającej w nim wydzieliny i udrożnić drogi oddechowe. Zabieg ułatwia oddychanie, co jest szczególnie ważne przed snem czy posiłkiem. Do higieny nosa u dzieci można zastosować roztwory izotoniczne w formie ampułek alb sprayów. W udrożnieniu dróg oddechowych pomogą z kolei roztwory hipertoniczne.
Dzieci od 3. roku życia są w stanie wydmuchiwać nos samodzielnie (lecz można uczyć je efektywnego wydmuchiwania nosa już wcześniej, od 1. roku życia). Młodsze pociechy potrzebują dodatkowej pomocy w usunięciu nagromadzonej wydzieliny. Po zaaplikowaniu odpowiedniego roztworu do nosa maluszka rodzic może efektywnie odciągnąć wydzielinę przy pomocy aspiratora. Wyróżnia się trzy typy urządzeń: ustne, elektryczne i podłączane do odkurzacza. Warto wybrać model, który będzie pracował cicho i pozwoli na sprawne, bezstresowe oczyszczenie dróg oddechowych dziecka.
Higienę nosa zaleca się przeprowadzać przed snem i jedzeniem, w szczególności u niemowląt. Oczyszczanie dróg oddechowych jest wskazane także przed rozpoczęciem inhalacji czy nebulizacji oraz podaniem leków zmniejszających obrzęk błony śluzowej nosa.
Leki bez recepty na katar u dziecka
W aptekach można znaleźć rozmaite preparaty na katar dla dzieci dostępne bez recepty. Zawierają w sobie substancje obkurczające śluzówkę nosa takie jak oksymetazolina, ksylometazolina czy nafazolina. Krople i spraye bazujące na tych składnikach pomagają udrożnić nos i ułatwić oddychanie. Ograniczają uczucie zatkanego nosa oraz wyciek wydzieliny na czas od 3 do 10 godzin.
Najlepiej tolerowane leki na katar dla dzieci zawierają oksymetazolinę. Substancja w najniższych stężeniach, zgodnie ze wskazaniami producentów i po konsultacji z pediatrą, może być stosowana nawet u noworodków. Należy pamiętać, by leków udrożniających nos nie stosować dłużej niż 3-5 dni. Co więcej, stężenia substancji aktywnych powinny być dostosowane do wieku dziecka.
Starszym pociechom (po ukończeniu 12. roku życia) można podawać leki na katar z pseudoefedryną. Składnik obkurcza naczynia krwionośne, zmniejszając tym samym przekrwienie i obrzęk śluzówki nosa i zatok. Preparaty z pseudoefedryną pomagają udrożnić nos i zmniejszyć ilość zalegającej w nim wydzieliny. Środków z omówioną substancją nie należy stosować w przypadku chorób serca oraz nadciśnienia tętniczego.
Aromaterapia – olejki eteryczne, plastry aromatyczne i maści rozgrzewające
Katar u dziecka pomoże złagodzić również aromaterapia. Olejki eteryczne, po konsultacji z lekarzem, można bezpiecznie stosować w przypadku starszych pociech. W łagodzeniu kataru najlepiej sprawdzają się olejki niskomentolowe – eukaliptusowy, sosnowy, tymiankowy i pichtowy. Z dodatkiem kilku kropel substancji można przygotować napar, który ustawi się w pokoju dziecka, w odpowiedniej odległości od łóżka. Olejki eteryczne ułatwią oddychanie i pomogą w udrożnieniu nosa.
Zamiast przygotowywać pachnący napar na piżamie starszego dziecka, można nakleić plaster aromatyczny. W aromaterapii znajdują zastosowanie również ziołowe rozgrzewające maści. Większość z nich nadaje się do stosowania u dzieci od 3. roku życia. Maścią należy posmarować górne partie pleców i klatki piersiowej, by stopniowo uwalniający się zapach pomagał udrożnić drogi oddechowe.
Inhalacje na katar
W leczeniu kataru u dzieci sprawdzają się również inhalacje i nebulizacje pomagające nawilżyć i udrożnić drogi oddechowe. Pierwszy rodzaj zabiegów polega na ostrożnym wdychaniu pary wodnej nad garnkiem czy naczyniem z gorącą wodą z solą. Nebulizację wykonuje się z pomocą nebulizatora z dołączoną maską lub ustnikiem. Mały pacjent oddycha w czasie zabiegu powietrzem połączonym z wytworzonym przez urządzenie aerozolem. Do przygotowania nebulizacji można wykorzystać m.in. roztwory izotoniczne, hipertoniczne czy te z dodatkiem kwasu hialuronowego.
Na katar u dziecka warto zastosować spraye do oczyszczania nosa oraz dopasowane do wieku pociechy leki udrożniające drogi oddechowe. Dodatkowym wsparciem w leczeniu nieżytu nosa mogą być inhalacje, nebulizacje oraz aromaterapia. W razie wątpliwości co do bezpieczeństwa stosowania określonych środków na katar najlepiej skonsultować się z farmaceutą lub pediatrą.