Choroba okluzyjna – zwana również okluzją urazową lub zgryzem urazowym – to pozornie niezbyt groźna dolegliwość, która może jednak mieć bardzo poważne skutki dla całego organizmu. To właśnie zaburzenia okluzji mogą powodować bóle szczęki, nadwrażliwość zębów, a nawet przewlekłe migreny. Dlatego choroba okluzyjna wymaga odpowiedniej diagnostyki oraz specjalistycznego leczenia.
Z tekstu dowiesz się:
- czym jest choroba okluzyjna zębów i jakie są jej przyczyny,
- jak się objawia choroba okluzyjna,
- w jaki sposób diagnozuje się i leczy zaburzenia okluzji.
Pod pojęciem okluzji należy rozumieć kontakt zębów z łuku dolnego i górnego, czyli szczęki oraz żuchwy. Zarówno w pozycji spoczynku, jak i mówienia, jedzenia czy śmiania się zęby górne i dolne stykają się ze sobą, wytwarzają pewne siły, a sam proces ruchu angażuje zarówno mięśnie narządu żucia, jak i staw skroniowo-żuchwowy. Zaburzenia okluzji, czyli nieprawidłowy kontakt zębów górnych i dolnych, ma wpływ na funkcjonowanie wszystkich tych i wielu innych struktur anatomicznych.
Choroba okluzyjna – przyczyny
Choroba okluzyjna zębów może mieć różne przyczyny. Do tych występujących najczęściej zalicza się:
- wady zgryzu – zarówno o podłożu pierwotnym (wrodzone), jak i wtórnym (nabyte, np. na skutek zbyt długiego ssania przez dziecko smoczka),
- źle wykonane wypełnienia stomatologiczne,
- użytkowanie niedopasowanych uzupełnień protetycznych (protez częściowych i całkowitych, koron protetycznych, mostów),
- bruksizm (patologiczne zgrzytanie i zaciskanie zębów),
- niekorzystne nawyki, np. obgryzanie paznokci, podgryzanie długopisu w trakcie pracy.
Choroba okluzyjna – objawy
Choroba okluzyjna zębów w początkowych stadiach rozwoju może nie dawać żadnych niepokojących objawów i dentysta wykrywa ją przypadkowo, np. w trakcie rutynowej kontroli stomatologicznej i badania podstawowych warunków zgryzowych pacjenta. Im jednak schorzenie bardziej zaawansowane, tym więcej potencjalnych objawów. Zalicza się do nich:
- napięcie i bóle mięśni twarzy,
- bóle szczęki i żuchwy,
- bóle stawu skroniowo-żuchwowego,
- nawracające migreny,
- nadwrażliwość zębów (ból przy jedzeniu zimnych, ciepłych i kwaśnych pokarmów oraz napojów),
- pojawiające się uszkodzenia protez, mostów i koron protetycznych,
- obniżenie linii dziąseł,
- rozchwianie zębów,
- przeskakiwanie oraz trzeszczenie w stawie skroniowo-żuchwowym.
Analiza zwarcia, zdjęcia cyfrowe, pantomogram zębów – diagnostyka choroby okluzyjnej
Choroba okluzyjna zębów wymaga kompleksowej, precyzyjnej diagnostyki, która pozwoli ustalić dokładny rodzaj nieprawidłowości oraz stopień ich zaawansowania, a dzięki temu – dobrać odpowiednie metody leczenia.
I tak u pacjentów przeprowadza się m.in, badanie czynnościowe narządu żucia oraz testy czynnościowe stawów skroniowo-żuchwowych. Pobrane mogą zostać wyciski diagnostyczne. Wykonywana jest cyfrowa analiza zwarcia – w wielu gabinetach i klinikach wykorzystywane są w tym celu specjalistyczne programy komputerowe, które pozwalają na analizę okluzji. Ważnym elementem diagnostyki są również badania obrazowe – pantomogram zębów oraz tomografia komputerowa CBCT.
Choroba okluzyjna – leczenie
Choroby okluzyjnej nie wolno lekceważyć! Nieleczona może powodować liczne powikłania – przedwczesną utratę zębów, chroniczne napięciowe bóle głowy, bóle szyi, karku i kręgosłupa, a nawet zaburzenia słuchu.
Metoda leczenia choroby okluzyjnej zależy zarówno od jej przyczyny, stopnia zaawansowania, jak i występujących objawów. Jeśli jest spowodowana wadami zgryzu, pacjentowi proponuje się leczenie ortodontyczne. Przeprowadzony może zostać zabieg ekwilibracji, czyli lekkiego szlifowania zębów, co likwiduje przedwczesne punkty stykania się szczęki i żuchwy. Wykonane mogą zostać nowe wypełnienia ubytków, niekiedy pacjentowi zaleca się wykonanie nowej protezy albo mostu. Innym rozwiązaniem jest stosowanie (zazwyczaj w nocy) tzw. szyny relaksacyjnej. W najbardziej zaawansowanych przypadkach konieczne mogą być zabiegi z zakresu chirurgii ortognatycznej.
Źródła:
http://www.protetstomatol.pl/-Alternatywne-metody-analizy-zwarcia,100297,0,2.html
http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:6u_8IQQl-VsJ:pietruscy.pl/wp-content/uploads/2019/04/Pietruski_Dysfunkcja_narzadu_zucia.pdf+&cd=2&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d